NALAN
“Anneler
gününde, anneme”
Camili Köyünün bir sigara içimi uzağında, ekin
tarlalarının hemen ardında, cılız bir eşeğin kemikli sırtını andıran ve çok da
yüksek olmayan tepeliğin yamacında bulunan, büyük bir taşın altında kök salıp,
üzerindeki ağır yüke inatla, canını dişine takarak, hayata tutunmaya
çalışıyordu Nalan. Toprağın verimli olmasından da olacak, Nalan adlı bu çalı
gereğinden daha fazla dallanıp, serpilip, budaklandı. Tepesi gittikçe yuvarlak
bir şekil alırken, iyiden iyiye sıcaklığını hissettiren güneşe küçük dikenler ve
minicik çiçeklerle kaplı dallarını sallayarak, gülümsüyordu. Seyrek de olsa,
üzerine konup, konaklarken, etraflarını gözetleyip, sıkıca tutundukları
dallarının, bu dünya güzeli serçeleri inciteceği kuşkusu ile zalim dostu taşın
kuytusunda mutlu olmaya çalışıyordu.
Günlerden birgün, koca göbeği ile bir fıçıdan pek
farkı olmayan Osso, tarlasına giren inekleri kovalamaktan dönerken, nefes
nefese kalıp, çalı Nalan’in kök saldığı taşın üstüne olanca ağılığı ile
çöreklenince, kökleri kuyuya inen ağır bir kovayı taşıyan kendir gibi
zedelenip, yarı yarıya koptu. Çalı Nalan, bu devasa büyüklükteki, kaba saba kanatsız kuşun konaklamasından pek hoşlanmadı. Bir zaman sonra hasar gören kökleri
onulmaz yaralar aldığından, çalı Nalan’ın irili ufaklı diken ve minik beyaz
çiçeklerden oluşan gövdesi hızla sertleşip, renk değiştirmeye başladı. Güneşin
de etkisi ile kuruyan gövdesi, daha yeşilliğini koruyan köklerinden kopmak
üzere idi. En hafif bir rüzgar esintisi olması halinde, kökleri ile vedalaşmak
zorunda kalacaktı.
Beklenen rüzgar bütün cılızlığına karşın, öğle üzeri
geldi ve Çalı Nalan’ı köklerinden koparmaya yetti. Önce büyük bir acı duydu.
Kökü taşın altından uzanıp, gitme, bensiz yapamazsın yanımda kal der gibi idi.
Ama elinde değildi. Emir büyük yerdendi. Rüzgara kapılıp, buralardan gitmekten
başka çıkar yolu yoktu.
Bu Çalı Nalan’in ilk yolculuğu idi. Tarla aralarında
boy veren papatyalara ve gelinciklere hafif dokunuşlarla, güzelim kır
çiçeklerinin mis kokularını sindirerek yoluna devam etti. Bir kaç yüz metre
ilerlemişti ki, Murtaza adlı büyük bir deve dikeni Nalan’i durdurdu. Rüzgar da
kesilmek üzereydi. Murtaza ile olan bu taciz durumlarından pek hoşlanmadı.
Hafiften devam eden rüzgarın yardımı ile bir iki debelenme, kendisini
Murtaza’nın dikenli kollarından, derin bir “ohh…” çekerek kurtardı.
Derken çıkan yeni bir rüzgara kapılıp, Murtaza’dan
bir hayli uzaklaştı. Yaklaşık dört yüz metrelik bir yolculuktan sonra, köye
daha yakın olan bir düzlükte durdu. On metre yakınında, neredeyse köyün bütün
erkekleri toplanmışlardı. Başlarında siyah cübbeli köyün imamı vardı. Oldukça
büyük bir kuraklık hakimdi. İç Anadolu’nun bozkır toprakları, bir damla yağmur
damlasına hasret kalmıştı. Köylüler bir araya gelip, yağmur duasına
çıkmışlardı. En ön safta bulunan,
yağmurun yağıp yağmaması değil de, gerçekleşmesi halinde alacağı bahşişleri
hesaplayan Yozgat’lı Hüsamettin imam efendinin öncülüğünde, yüksek sesle dualar
okuyup, ellerini gökyüzüne kaldırıyorlardı. Aralarından bazıları meraklarını
gideremeyip, takke yerine ters taktıkları şapkalı kafalarını gökyüzüne doğru
kaldırıp, birbirlerine çaktırmadan bakıyorlardı. Boncuk mavisi, bulutsuz
gökyüzünde hiç bir kıpırtı yoktu. Hüsamettin imam efendinin de bahşiş işi,
tesadüf eseri yağacak olan başka bir yağmur duasına kalıyordu. Diğer yandan,
onlarca köylü bir araya gelip, Allah’a yalvarmaya geldikleri halde, olur a,
duaları kabul olur da yağmur yağarsa, hepsi sırıl sıklım ıslanacaktı. Kendileri
de, büyük ihtimalle dualarının kabul görmeyeceği konusunda ikircikli olacaklar
ki, hiç birisi beraberinde bir şemsiye veya yağmurluk getirmemişti. Belki de;
rahmet yağsın da, ıslanmaya razıyız mı, diyorlardı. Ama her halukarda,
yanlarına birer şemsiye almış olsalardı, daha inandırıcı olabilirlerdi elbette.
Köylüler ters çevirdikleri kasketlerini düzeltip,
moralleri bozulmuş olarak, evlerinin yolunu tuttular. Çalı Nalan, hayatında ilk
kez bu kadar seyahat ettiğinden yorulmuş olacak olacak ki, o geceyi kıpırtısız
bulunduğu düzlükte geçirdi.
Sökün eden şafak serinliği, Çalı Nalan’ın kuruyan
dallarını nemlendirmişti. Aldığı nem ile daha bir ağırlaşan Çalı Nalan, günün
bu erken saatlerinde çıkan rüzgarlara kanıp, yeni maceralara kapılmadı. Olduğu
yerde biraz daha vakit geçirip, dinlendi. Çok geçmeden gücünü daha bir toplamış
olan sabah rüzgarına gayri ihtiyari boyun eğmek zorunda kaldı. Köye yaklaşmak
beraberinde tehlikeyi de getirse, Çalı Nalan evlerin arasına dalıp, insanların
yaşantılarını görmeyi çok istiyordu ve şans yaver gittiğinden esintinin yönü
istediği gibiydi. Pek çok badireyi atlatıp, aşılmaz engelleri ardında
bıraktıktan sonra, sakinleşen rüzgarla birlikte Çalı Nalan da duruldu. Burası
eski harman yerinde yer alan kırık dökük Camili Köyü İlkokulu’nun yanı idi.
Yeni bir rüzgar çıksa ve Çalı Nalan’ı hafiften bir zıplatsa penceresi açık olan
sınıftaki, siyah önlüklü-beyaz yakalı çocukları görecekti. Ön sırada oturan
alabulus tıraşlı Muzaffer parmak kaldırıp, ayağa kalktı.
“Örtmenim, ben dün Ali ve Şükrü ile saklambaç oynuyordum.
Onların ikisi de birbiri ile Kürtçe konuştu. Kürtçe konuşmak yasak. Ben
örtmenime söylerim dedim. Ama benim sözümü hiç dinlemediler.”
Mehmet öğretmen elindeki sopayı kendi avucunun içine
hafiften vurup, ansızın hiddetlendi.
“Ali ve Şükrü çabuk buraya gelin.” Çocuklar
titreyerek, sıraların ön tarafına çıktılar. Yalvaran gözlerle Mehmet öğretmene
bakıyorlardı. Fakat kabahatları büyüktü ve affedilecek tarafı yoktu. Kesinlikle
cezalandırılmaları gerekiyordu. Hiddetinin çıtası en yükseğe çıkan Mehmet
öğretmen;
“Sağ ellerinizi uzatın.” Titremeleri daha da artan
çocuklar sağ ellerini uzattılar. Öne doğru çıkan ellerle, sopa büyük bir yankı ve
çocukların iniltileri ile defalarca buluştu. Sıra sol ele geldiğinde, pipisini
sol tarafına denk gelecek şekilde iç çamaşırı ile sıkıştıran Şükrü, daha fazla
acıya ve korkuya dayanamadı. Bacağının üzerinden aşağılara doğru akan çişi
sımsıcak bir akıntı ile babasının daha yeni aldığı Sümerbank’ın Beykoz marka
ayakkabısının içine, oradan da taşıp, yere küçük bir göl halinde yayıldı.
Sınıfta bulunan ve bu ağır suçu işlemeyen çocuklar katıla katıla gülüyorlardı.
Birbirlerini dürterek;
“Lo… lo bak Şükrü altına işedi…. Kih… kih.”
Şükrü’nün durumunu gören Mehmet öğretmen etrafa yayılan kokunun da etkisi ile
daha da sinirlenip, bir kaç kez de çocuğun kıçına vurdu. Şükrü yere kendi
çişinin üzerine yüzükoyun düşüp, yığıldı. Ali ise ayakta kalmayı ve çişinin
üzerindeki kontrolünü yitirmeden titremeye devam ediyordu. Mehmet öğretmen de
yorulmuş olacak ki, bir kahraman edası ile dayak sırasında rahat hareket etmek
için gömleğinin topladığı kollarını yeniden açıp, yan gözlerle sınıfın içinde
sergilenen ilim-irfan manzarasını zafer sarhoşluğu içinde izliyordu.
Çalı Nalan çıkan yeni bir rüzgarla köyün içine doğru
yol aldı. Çok fazla ilerleyemedi. Rüzgarın kesilmesinden dolayı ancak Heyderi
Hecike’nin evinin tandırına kadar gelebildi. Tandırın duvarından öteye
gidemedi. O sırada Heyderi Hecike bir önceki gün Çalı Nalan’ın da tanıklık
ettiği ve kendisinin de bizzat ve şemsiyesiz olarak, ters çevirdiği, sekiz
olmazsa da altı köşeli kasketi ile katıldığı, yağmur duasının da bir fayda
getirmediği kaygısı ile yeniden ekinleri kontrole gidiyordu. Traktörünü
kendisine has bir dinginlikle çalıştırdı, etrafına bakındı ve o sırada ekmek
yapmak üzere hamur karan karısı Kör Zewe’ye dönüp;
“Ben ekinlere bakmaya gidiyorum. Bir saate kadar
gelirim.” Deyip traktörün gaz pedalına basıp, ardında dumanlar bırakarak
uzaklaştı.
Hamurun yoğrulup, birer yufka ekmeği yapılacak
şekilde yumaklar haline getirilmesi bitmişti. Bu sırada kulağının biri çok da
iyi duymayan kızı Mine’ye seslenen Kör Zewe;
“Hamur tamam. Hadi tandırı yakalım.” deyip, ahırdan
saman almaya gitti. Çuvala doldurduğu buğday saplarını ve samanı sırtlayıp,
getiriyordu ki, tandır duvarının dibine gelip, dayanan Çalı Nalan’ı görünce
kafasında şimşekler çaktı. Torbasını bir kenara fırlatıp, Çalı Nalan’ı ellerine
dikenler batsa da sıkıca kavradı. Elinden kaçamazdı. Tandırda bu kuru çalı ne
güzel yanardı. Çalı Nalan’ı bastırarak tandır kuyusuna yerleştirdi. Kibriti
çakıp tutuşturdu. Tepenin yamacındaki taşın altında köklerini bıraktıktan sonra
hızla kuruyan Çalı Nalan çarçabuk yanıp, tutuştu.
Sabah serinliğinin nemliliğini, iyice
güneşlenemediği için üzerinden tam olarak atamayan Çalı Nalan, cızırtılı sesler
çıkararak, adeta yalvarırcasına kor alevler içinde yanarken, Kör Zewe de
avurtlarını şişip üflüyordu.
Öğle üzeri acılar içinde Ali ve Şükrü’yü inleten
Mehmet öğretmen de misyonunu yerine getirmenin gönül rahatlılığı ile lojmanına
doğru ilerliyordu. Kör Zewe’nin tandırında ise hafif işitme özürlü kızı Mine,
Çalı Nalan’ın ateşinde ikinci yufka ekmeğini pişirmek üzereydi. Bu arada Çalı
Nalan’ın iniltileri de kesildi. Sessizlik yerini Mine’nin söylediği hareketli
bir Roman türküye bıraktı.
“Kara çalı gibi girdin aramıza,
Al kızını koy çuvala,
Salla salla vur duvara..”
Amsterdam, 11 Mayıs 2014
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder