15 Temmuz 2017 Cumartesi

RIFO





RIFO  

    Hayli zor bir doğumla, İç Anadolu'da Kızılırmak boyunca yer alan, bu dev su kütlesinden faydalanamadıkları için kuraklıkla cebelleşen Kürt köylerinin birinde, bin dokuz yüz doksan yılında, bir sonbahar günü dünyaya geldi.
    Doğumu esnasında, köyde bu konuda tecrübeli olan bütün kadınlar annesine yardıma koştu. Kadınlar ellerinden geleni acı duyan bir kadının canhıraş çığlıklarına kulak vermeden, el birliğiyle yapsalar da, en nihayetinde bu beyhude çabalarının bebeğin ve annesinin hayatını tehlikeye sokacağında karar kıldılar. Doğum yapmaya çalışan kadının, ivedilikle yakındaki Kaman ilçesine götürülmesini söylediler. Kaman'da doktorlar bebeğin ters geldiğini görürler ve sezeryanla doğum yaptırırlar. Böylelikle hayatının ters gidişatı daha ilk adımını atacağı andan itibaren başlar. Sanki doğumunu zor kılarak, dünyanın kendisine getireceği güçlükleri, önsezisiyle hissedip, "Kalsın ben almayayım, alana da mani olmayayım." dercesine gelmemekte ayak diretir.
    Zorlu geçen çok sancılı doğumun ardından, bebek kar beyazı pamuk bir beze sarılıp, çektiği acılardan bitap düşmüş olan anne Hatçe'nin kucağına verildiğinde, O ameliyatını unutup, mutluluktan üst üste çığlıklar attı. Sevinçten adeta havaya uçmak istedi. Bebeğini yüz yıl hasret kalmışçasına bağrına bastırıp, kokladı. İki gün boyunca çektiği bütün acıları bir anda tuzla buz oldu. Tarifsiz mutluydu. Oğlunun ağzı, burnu, kaşları, kömür karası kıvırcık görünümlü saçları ve bedenin bütün hatları harikuladeydi. Adeta usta bir ressam kalemiyle kusursuz bir çizim yapmıştı.
    Bu güzeller güzeli bebeğin babası pala bıyıklı Hayri, oğluna çok sevdiği dedesinin adını vermek istedi. Böylelikle dünyaya gözlerini açan bebeğin adı Rıfat oldu. Tirşe gözlü annesi Hatçe Rıfat'ı severken adını kısaltarak kürtçede kulağa daha hoş geldiği için O'nu Rıfo diye sevdi. O nedenle herkes O'nu Rıfo diye çağırmaya başladı. Baba Hayri ve anne Hatçe için dünya bir tek oğullarının etrafında dönüyordu. Rıfo'nun hayatlarına katılımı ile oluşturulan çekirdek aile, İç Anadolu'ki bu köyde onları oldukça mutlu kıldı.
    Rıfo çok geçmeden, küçük yaşta kendisinde bir takım garipliklerin olduğunu sezmeye başladı. Köyünde ilkokula giderken, okulun son yıllarında erkek arkadaşları kızlarla oynayıp, arkadaşlık etmeye can atıyorlar, Rıfo'da ise böylesi içgüdüsel bir dürtü her nedense öne çıkmıyordu. Bu düşüncesi O'nu çok korkuttu. Bu yaşta gelinen durum, bulunduğu toplum ve aile çevresi göz önüne getirildiğinde hiç de iç açıcı değildi. Doğumu esnasındaki terslik hayatının bu evresinde de yakasına gelip yapıştı. Kendi dünyasındaki kuytuluğuna çekilip kendisini dinlediği zaman bunu bütün çıplaklığıyla gördü. Evet, görünen o ki, O'nun ilgisi kızlardan çok erkeklere karşıydı. Bulunduğu ortamda, bu haliyle kendisine yaşam hakkı tanınmıyordu. Bundan sonraki hayat mücadelesi, kişiliğini saklamak ve rolünü her daim çok iyi oynamak olacaktı.
    Yaşı ilerleyip, artık delikanlılık çağlarına geldiğinde, toplumda büyük tabu olarak görülen, yüreğinin en derinlerine korku ile sakladığı duygularını daha bariz hisseder oldu. Artık Ankara'ya taşınmışlardı. Lisede yıllarında derslerinde beklenenden çok daha başarılıydı. O güne kadar etrafındaki arkadaşlarından pek çoğuna karşı platonik aşklar besledi. Odasındaki yalnızlığında umutsuzluk içinde boncuk boncuk göz yaşları döktü. Bu karşılıksız tutkularının bir getirisinin olmayacağını bildiği halde, duygularına yenik düşüyor ve derken yeni bir insana karşı yeni hisler beyninde ve yüreğinde kelebekler misali uçuşuyordu.
    Zaman, O'nun hayata karşı olan buruk gücenikliğiyle çocukluğunu doyasıya yaşayamadan hızla yıl yıl geçip gitti. Lise son sınıfta ise olanlar oldu. Sıra arkadaşı Cemal'e tanıştığı ilk anda delicesine aşık oldu. Hem de ne aşk. Gönlü "ferman dizginlerini" koparıp, attı. Önüne set çekemez oldu. Dur durak bilmiyordu. Neredeyse günün yirmi dört saati O'nu düşünmekten kendisini alıkoyamıyor zihninde, kalbinde, hayalinde, rüyalarında ve yaşamının her alanına büyük bir gizlilik içinde sadece O'nu alıyordu. Kulaklarının dibinde O'nun nefesi, derin bakışları, kıllı kolları, çatık kaşları, dolgun dudakları ve tepeden tırnağa bir Yunan heykelini andıran büyüleyici bedeni aklını başından alıp, hayli uzak diyarlara götürüyordu. Başından uçup uzaklara kanatlanan aklı kendisi ile birlikte Cemal'i de koluna takıyor, çok ama çok uzaklara, gözlerden ırak diyarlara, kimselerin ulaşamayacağı onların dünyalarına gidiyorlardı. Rıfo uzun uzadıya dalıp, gittiği hayal dünyasından gerçek hayata döndüğünde, Cemal'in her defasında kendisine büyük bir şaşkınlıkla kendisine baktığını görüyordu. "Önemli bir durumun olmadığı" imasının ardından, tekrar dersini can kulağıyla dinlemeye koyuluyordu. O'nun gönül iğnesinden beyaz bir iplik olup, bir kez daha geçemedi.
    Okulda çok başarılıydı. Rıfo sınıfın en çalışkan öğrencisi olduğu halde, gönlünü fena kaptırdığı Cemal ise derslerinde tam tersine bir o kadar başarısızdı. Bu durumdan faydalanıp, Cemal'e daha yakın durabilmek gayesi ile derslerine yardımcı oluyor, ödevlerini yapıyor ve başarısını tehlikeye atma riskiyle sınavlarda kopya vermeye çalışıyordu. Duygularına kendisini alabildiğine kaptırıp, eşcinsel yönünü Cemal'e belli etmekten ödü kopsa da, birlikte ders çalışırlarken elini farkına varmadan omuzuna veya beline koymaktan kendisini alıkoyamıyordu.
    Ne olurdu, Cemal de O'nunla aynı hislere sahip olsaydı? Yüreğini gök kuşağı renklerinde ipek kumaşlar içinde yatırdığı sevda beşiğini tıngır-mıngır "O" sallasa, kalbinin sevda şarkısını dolgun dudaklarının arasından mırıldansa ve böylelikle gönlündeki is perdesi artık aralansaydı. Kendi hayatlarının bayrağını diledikleri gibi dalgalandırsalardı. Öyle ki, sanki ol bedeninde anlatmakta oldukça zorlandığı bir "mayi" dolaşıyordu. O'nu kördüğüm gibi seviyordu. Her şey ne kadar da güzel olurdu. O zaman mutluluk merdivenlerini ardına bakmadan, durup dinlenmeden nasıl tırmanırdı. Büyük bir özlemle kalbinden ve beyninin kıvrımlarından geçen bu düşünce ve duygular, adeta "Olmayacak bir duaya amin demekten" başkaca bir şey değildi. Yüreği iki ciğerinin arasında daha da sıkıştı. Rıfo da bunu biliyor, ama hayal etmekten de uzak duramıyordu. Halk ozanının bir türküde söylediği gibi;
“Aşkın şarabının ağzını açtım, yar yüzünden içti murt bende kaldı.” Rıfo da Cemal için aşkın şarabını açtı, sevdanın o büyülü kokusu buram buram dört bir yanı sardı. Munis öpücükler konduramadığı, gönlündeki derin kederi dökemediği, her daim erkek erkek bakan Cemal şarabın yüzünden dahi içmedi. Açılan "fena kırmızı renkli" aşk şarabı "murt'u" ile ortada kalakaldı.
     Halbuki tamamen biyolojik olan cinsel kimliğini O seçmemişti. Bunu tabiat ana kendisine bahşetmişti. O'na kalsa aslında durumundan hiç de şikayetçi değildi. Ama bulunduğu coğrafyanın insanlarına, herkesten önce bunu ailesine dahi anlatamaz ve bu kabul görmeyeceği gibi, aksine yaşam hakkı da tehlikeye girerdi. Bilinmesi halinde bu hem kendisi, hem de ailesi için utanç meselesi olacaktı. "Gül hicap eder miydi, kendi kızıllığından?" O'nun da utanacağı bir durum yoktu ortada. Ne olacaktı, bütün hayatı boyunca bu duygularını yoğun bir şekilde, kendi içinde büyük bir gizlilikle mi yaşayacaktı? Rıfo'nun hareketlerinde gariplikler sezenler, O'nu "çöle gönderilen bir kutup ayısını süzer gibi" rencide ederek bakıyorlardı.
    Mutluluk merdivenlerini değilse de, başarı merdivenlerini başarı ile çıktı. İyi bir derece ile üniversiteyi bitirdiğinde, iş dünyasının kapıları sonuna kadar açıldı. Okul hayatı, yoğun ama gizlilik içinde yüreğinde yaşadığı duygular, Camal'e karşı duyduğu karşılıksız sevda kendisini çok yormuştu. Tıpkı bir gül misali açmadan solacaktı. Görünen o ki, bu kendisi için kaçınılmaz bir sondu. Kaderine ram olmaktan başka çözüm bulamadı. O nedenle iş hayatına başlamadan önce bir kaç aylığına her şeyden uzaklaşmak maksadı ile Avrupa seyahatine çıktı. Kendisine çok güvendiği, arkadaşı, yakın dostu Semih'in yanında uzun süre kaldı. O'nunla uzun uzadıya dertleşti. İçinde sımsıkı gizlice tuttuğu duygularını aktardı. O'ndan beklenen büyük anlayışı gördü. Hatta Semih bir sohbetleri esnasında, yazar bir arkadaşının haklı olduğu bir düşüncesine değindi. Eşcinsellerin dünyada yapayalnız olduklarını, kendisine "en demokrat benim-biziz" diyen kişi ve örgütlerin dahi onlarla dayanışma içerisine girmediklerini anlatınca, bu arkadaşına bütün yüreğiyle katıldı. Dayanışma amaçlı hiç bir kişi ve örgüt eşcinsellere reva görülen onca gayri insani vahşetin ardından, "Ben de-biz de eşcinseli(m)z-'gay'i(m)z." yazılı bir pankart taşımıyordu.
    Semih ve ailesi ile hoşça vakit geçirdi. Bu tatilde Semih ve ailesinin candan yakınlığı, O'nu bir nebze de olsa kendisine getirdi. Türkiye'ye dönmesine bir gün vardı. Hava oldukça güzeldi. Gökyüzü deniz maviliğinde, güneş her zamanki gibi bal rengindeydi. Son bir kez Semih ile bir kafeye gidip oturdular. Bisikletlerle devamlı hareket halinde olan pek çok insan telaşla pedal çeviriyorlardı. Acep güzergahları ne tarafa doğruydu? Bu Rıfo için bir anlık merak konusu olduysa da, anlaması mümkün görünmüyordu. Terasta oturup köpüklü soğuk biralarını yudumladılar. Karşılarında oturan oldukça güzel bir bayan, sıcaktan bunalmış bir şekilde sandalyesinde sere serpe oturuyordu. İnsanı cezbeden bu güzellik Semih'in de gözünden kaçmadı. Merakla Rıfo'ya döndü.
"Sevgili Rıfo şu an neyi merak ediyorum biliyor musun? Gördüğün gibi karşıda kusursuz güzellikte sarışın bir hatun oturuyor. Baktığım zaman, evli olmama rağmen şahsen benim içim kıpır kıpır oluyor. Şöyle baktığında, senin içinde hiç mi bir karıncalanma olmuyor? Bunu elbette anlayamıyorum. Bana göre eğer hiçbir hareketlenme olmuyorsa, sanki bu hayatta çok şey kaçırıyormuşsun gibime geliyor."
"İyi ama Semih'ciğim, peki sen hemcinsin yakışıklı birine baktığın zaman içinde herhangi bir kıpırtı oluyor mu? Bana göre de; belki de bu hayatta sen çok şeyi kaçırıyorsun." dedi. Semih'in kafası ansızın allak bullak oldu. Dönüş zamanıydı. Rıfo yük olarak gördüğü duygularından hafiflemişti. İlk defa mutluydu. Semih ise arkadaşının ardında bıraktığı kocaman soru işaretine cevap arayışı içinde, "güle güle" derken, sevgiyle yüreği derinden yaralı can dostuna el sallıyordu. Uçak kar beyazı bulutlar arasından hızla Cemal'e doğru yol alıyordu.

Amsterdam, 14 Temmuz 2017

1 Temmuz 2017 Cumartesi

FELEK



FELEK

    Hayata sıfırdan başlayan bal kokulu minik bebekler de dahil olmak üzere, geçen her saniye ile birlikte ol canlılar yaşlanmanın amansız pençesinden kurtulamıyorlar. Hayatın bilinen güçlükleriyle ardınızda bıraktığınız her saniyeyi süper starımız Ajda Pekkan misali, yaşlanmayı bütün imkanlarınızla ertelemeye çalışsanız da, bu kişinin kendi kendisini avutmasından başka bir şey değildir. Yaşlanmanın getirdiği güçlüklere ek olarak, hayata yenik başlamış olmak da çoğu insanın kaçınılmaz yazgısıdır. Ayarı bozuk kefelerde tartılmanın getirileri insanoğlu için oldukça ağır oluyor. Kimi insan hayata; adil olmayan hakemin haksız yere verdiği penaltılarla ve kendisi adına başkalarının attığı gollerle 10-0 galip başlarken, kimileri de aval aval baktığı, kalesinden içeri giren meşin yuvarlaktan bihaber 10-0 yenik başlıyor.
        Bütün gün dilime pelesenk olan, "gayri ihtiyari" (ihtiyarlamaya doğru yönelen bendenizin) mırıldadığım güzel bir halk türküsünün sözleri aynen devam edegelen satırlardı. 


"Şu yalan dünyaya geldim geleli
Tas tas içtim ağuları, sağ iken
Kahpe felek vermez benim muradım
Viran oldum, mor sümbüllü bağ iken.
                              Karacaoğlan"
         Hal böyle olunca, belki de bir elin parmaklarını geçmeyecek sayıda kültürde köklü bir kavram olan, çoğumuzu inceden inceye yaralayan "amansız felek" hakkında bu bir kaç satırdan oluşan karalamalar ortaya çıktı. Büyük ozanın da yüzlerce yıl önce dile getirdiği gibi; zıkkım ağuları tas tas içtiğimiz dönemler çok oldu. Hele şu kahpe feleğin oburca yediği naneye bakın! Olacak iş mi? Muradımızı her dem neden vermek taraftarı olmaz ki? Haklı olarak dimağımınız bunu bir türlü kavramaz. Acep ne çıkarı ola ki? Mendebur Felek sizi ihya edecek, manevi gidişatınızı düzlüğe çıkaracak olan muradınızı, sürekli içi sürpriz hediyeli çikolatadan bir çocuk yumurtası gibi ardına saklar durur. Bizler telaşla almak üzere ellerimizle çar naçar uzanırız. O da vermemek için olabilecek bütün zorbalığı ve şaklabanlığıyla, olanca zorluğu acımasızca önümüze çıkarır. Bugüne değin, kimi zaman söz konusu, bizi bahtiyar edeceğine pır pır atan kalbinizle inandığınız, toz pembe muradınızı size verecekmiş gibi yaptığı anlar da olmadı değil. Her defasında "işte bu" demenize ramak kala bir kez daha, ne denli yanıldığınızı, aldatıldığınızı görür ve bizimle birlikte yaşlanan, bedenimizde kuş tüyü değilse de, yumuşak bir minder görevini de üstlenmiş olan kutsal kıçlarımızın üzerine otururuz. Üstüne soğuk sularımızı bin bir pişmanlık ve hayal kırıklığı ile içmek zorunda kalırız. Viran olmasına oluruz. Ancak burnumuzun direğini titreten, mor sümbüllerinin rayihaları dört bir tarafı saran bir bağ olup olmadığımız da, altından çıkamayacağımız başkaca bir muamma.
 

"Beni kör kuyularda merdivensiz bıraktın
Denizler ortasında bak yelkensiz bıraktın
Öylesine yıktın ki bütün inançlarımı
Beni sensiz bıraktın, beni bensiz bıraktın." der, M. N. Selçuk.
        

          Feleğin ardına sakladığı muradınızı nihayet verdiğini sandığınızda, çoğu zaman yanılgı hayli büyük olur. Bir de bakmışsınız ki; bel bağladığınız, yoluna canınızı koyduğunuz, göklerde ararken yanı başınızda bulduğunuz, canözüm, yarim, yoldaşım, arkadaşım, muradım dediğiniz tarafından atıldığınız kör kuyularda merdivensiz bırakılmışsınız. Dahası denizler ortasına kadar sizi götürüp, yelkeninizi yırttıktan sonra tepenizdeki kavurucu güneşin altında bir başınıza kalakalırsınız. Esen rüzgar sizi hiç bir diyara götürmez. Denizin ortasında çakılı kalır kurda, kuşa, köpek balıklarına yem olur, fırtınalarda hayata elveda edersiniz. İnançlarınız tükenmiş, insanlara olan güveninizin köküne kibrit suyu dökülmüştür gayri. Duyduğunuz o güzelim sevginin getirisiyle, ayrım yapmadan yek vücut olarak gördüğünüz kişilikten, diğer anlamda kendinizden yoksun kalmış olursunuz.
        Feleğin en nihayetinde rıza gösterip, lütfedip verdiğini sandığınız sizi bulutlarda yürütecek, hafiften de olsa çıkıntılı göbeğinizde bin bir renkli kelebekler uçuracak, ayaklarınızı yerden kesecek, düşlediğiniz murat değildir. Yine yapayalnız kalacak ve biçare kollarız yanlarınızda salınacaklardır. Buğu biriktiren kirpiklerinizin ardındaki gözleriniz yere birer kıymık olup çakılacaklardır. Hayatınız boyunca yüreğinizde özenle barındırdığınız umudunuz da, kuruyan bir dere yatağına dönüşüp meçhul bir görünmeze çekilir. Kavun acısı tadındaki umutsuzluk üzerinize karabasan misali abanır. Sonrasında erinç içinde olmanın ve gövermenin çok uzağına düşersiniz. Felaketin varılan bu aşamasında yapılacak tek şey, büyüklerimiz tarafından her zaman sağlık verildiği gibi: "Enseyi karartmamak". Aksi halde; "keskin sirkenin küpe verdiği zarar" hayli büyük olur. Muradınız tez elden ve dilediğiniz gibi olsun!

Amsterdam, 1 Temmuz 2017
   

22 Haziran 2017 Perşembe

PORTAKAL




PORTAKAL

          Mavi göğün tepesinden bin bir kıvrımla, adeta kıvrak danslarla yeryüzüne inen kavurucu güneşin, dayanılmaz o sarı sıcak ışınları, zar inceliğindeki nemli derisini delip geçiyorlardı. Kocaman gözlerini merakla kırpıştırıp etrafına bakıyor, kayda değer bir gelişme olup olmadığını kararlılıkla gözlemliyordu. İçini alabildiğine burkan yalnızlığı uzun süredir var olageldiği gibi, yine diplerde seyrediyordu. Oraya buraya zıplayıp durmaktan bitap düştü. Zıplamaktan ibaret olan bir hayat ancak bu kadar sıkıcı olabilirdi. Dere kenarında boy gösteren, tepesi mor çiçeklerle bezeli, hafifçe esen rüzgârda nazla salınan bir deve dikeninin altına konuşlandı. Son zamanlarda dağları değil de, ancak payına düşen deve dikeninin altını kendisine vazgeçilmez bir mesken edindi. Dağlar O’nu saklayamaz, ele verir, ölürdü.
           Gözlerini belirli bir noktaya sabitledi. Derin bir soluk aldı. Ciğerlerine doldurduğu havayı aheste aheste keyifle dışarı saldı. Karnında oluşan şişlik bir süre sonra tamamen küçüldü. Bunalmış olsa da, olanca takatsizliğini zoraki bir tarafa bıraktı. Gergin bir yay misali zıplamaların ardından, yüzeyi yeşilimsi bir renk alan derenin sularına uzun bir uçuşla yeniden atladı. Yosunlu suda art arda oluşan daireler iç içe geçti. Suyun kirliliğinden hiç bir şeyi ayırt edemiyordu. Hayatta kalmak için bir kaç kez de olsa, bulduğu en yakın su birikintisine bir kaç dakikalığına dalmalıydı. Su yüzeyinde yeni açan nilüferlerin yapraklarının üzerine geçip, dinlenmeyi ihmal etmedi. Kısa soluklu bir kaç kulaçlık yüzmenin ardında tekrar karaya çıktı. Soluğu sevgili deve dikeninin yanında aldı. “Vrak… Gurk… Vraaak.. Graaak…” diye bağırıp, çaresiz bir halde etrafına bakınmayı sürdürdü. Gırtlağını yırtarcasına aşk davetini bütün dişi kurbağalar adeta duymazlıktan geldiler. Artık birilerinin O’nun sesine de kulak vermesi gerekmiyor muydu? Canına tak etti. Kimselerin kendisine dönüp bakmayacağı kadar da çirkin değildi. Bu denli itici olduğunu hiç sanmıyordu. Rıfkı Can Kurbağa’nın arka bacaklarının zarif uzunluğu, bedeninin her tarafında yeşil zemin üzerinde göz kamaştıran turuncu ve kar beyazı çizgiler, sırtındaki siyah noktalar, kristal parlaklığındaki güzelim altın gözleri, bu kirli su birikintisinin etrafında bulunan yüzlerce kurbağanın hiç birinde yoktu. Arkadaşları Zühtü, Sılo ve Şükrü O’nun onda biri kadar ne yakışıklı, ne de zekiydiler. Ama kendilerinde şeytan tüyü varmış gibi hovardalıkta işleri çok yaver gidiyordu. Bir damla su güzelliğindeki çıtır kurbağalarla sarmaş dolaş günlerini gün ediyorlardı. Kendisinin onlardan neyi gerilerdeydi. Doğrusu bunu anlamakta oldukça zorlanıyordu. Fazlalıkları var, eksiği yoktu. Zaman zaman bu arkadaşlarına da takıldığı oluyor, birlikte hovardalığa çıkıyorlar, ama gösterdiği onca çabaya rağmen, O kendi kovuğuna her defasında yapayalnız dönüyordu.
           Yakışıklılığı, cazibesi ve tartışılmaz albenisi bir tarafta kalsın. Yiğitliğine, hisli çatal yüreğine, yardımseverliğine, kalbinin güzelliğine ve daha pek çok meziyetine diyecek yoktu. Üstelik hiç bir kötü alışkanlığı da yoktu. Kimselerin tavuğuna kış demediği gibi, tek bir canlının etlisine sütlüsüne karışmıyordu. Son zamanlarda, yaklaşık bir kilometre ilerideki köyün çocukları, bu küçük göle dadanmışlardı. Ellerinde sapanlarla kocaman taşları kurbağaların üzerine acımasızca yağdırıyorlardı. Yakaladıkları kurbağaları ayakları ile ezip çiğniyorlardı. Rıfkı Can tek bir kurbağaya zarar gelmesin diye adeta erkete durmuştu. İleri gözetleyici edası ile tehlikeyi sezer sezmez, bütün kurbağaları uyarıyor, küçük yavruları kendisininmiş gibi koruyup kolluyordu. Daha iki gün öncesinde bu mendebur Şukufe’nin kızı Müberra’yı kuyruğundan tuttuğu gibi suyun derinliklerine çekip kurtardı. Şukufe Hanım patlak gözlerinin çirkinliğine bakmadan, yarım ağız teşekkür edebildi. Zaten iyi bir kurbağa olsa, lütfedip bir dal çiçek getirirdi. Kurbağalık ölmemişti ya, Rıfkı Can o an yüreğinin sesini dinleyip, kendi hayatını tehlikeye atarak, can havli ile bağrışan Müberra’yı kurtarmıştı.
           Dereden çıkıp, zıplaya zıplaya çalıların arasında avlanmaya giden, bön bakışlı, patlak gözlü Şukufe Kurbağa dahi, alabildiğine aymazlığıyla bir yol olsun dönüp bakmıyor. İşmar eylemiyor. Rıfkı Can ne günlere kaldığını içinden geçirip, bulunduğu durumdan çok hoşnut olmadan, bir kez daha önce “vraaak…” ve sonrasında da “graaak…” diye bağırdı. Dişi bir kurbağanın boynuna ayağını dolamayalı, dudağından öpmeyeli, "seni seviyorum - vraak gurak vraak" demeyeli, birlikte dans etmeyeli, gözlerinin derinliklerine durmayalı, şehvetle altına alıp ağız tadıyla çiftleşmeyeli belki de on asır geçmişti.
           Biteviye beklemekten hayli yoruldu. Uzun saplı bir papatya ile oynadı. Etraftaki iki gelincik çiçeğinin yapraklarını kazara döktü ve buna çok üzüldü. Ağaç dallarına konan kuş seslerine kulak verdi. Cırcır böceklerinin çıkardığı tiz seslerden oldukça rahatsızlık duysa da, yapabileceği bir şey yoktu. Hepsinin peşine düşecek hali yoktu. Midesi de iyiden iyi kazınmaya başladı. Bulunduğu deve dikeninin altında etrafına bakınıp yiyecek aradı. Otlar arasında dolanan bir böceği dilini hızla çıkarıp, yakaladı. Tez elden midesine indirdi. Sonrasında üzerinde uçmakta olan mavi ve sarı renkli kanatlarını yavaşça çırpan bir kelebek de kurbanı oldu. Şimdilik bu kadarıyla yetinebilirdi. Akşama daha çok vardı. Bu bir nevi ara öğün mahiyetindeydi.
           Göldeki dişi kurbağalar kendi aralarında Rıfkı Can’a ayaklarında ve bedenindeki turuncu çizgilerden dolayı Bay Portakal diyorlardı. Rıfkı Can bir zamanlar gönlünü, güzelliği dillere pelesenk olan Billur Kurbağa’ya kaptırmıştı. Billur’un en yakın arkadaşı Şerife kurbağa’ya yalvar yakar aracı olmasını istedi. O da daha fazla direnemediğinden kabul etmek zorunda kaldı. Verilen görevin ne denli zor olduğunu, Billur’u yakından tanıdığı için farkındaydı. Şerife isteksizce Billur’a gitmek üzere zıplamaya koyuldu. Rıfkı Can yüreği ağzında bir çalının ardına saklanıp, Şerife ile mağrurluğu üzerinden bir an için atmayan Billur’un konuşmalarına kulak verdi. Billur alaycı bir kahkaha attı. Ardından da; “Şerife Hatun sen ne dediğinin farkında mısın? Herkes haddini bilsin lütfen. Davul bile dengi dengine. O benim dengim mi? Hop dedik! Portakal Efendi, mümkünse benden uzak olsun, orada kalsın. Kala kala Portakal’a mı kaldım. Şerife Hatun bunu sen söylemedin ve ben de duymadım. Hadi sen de yoluna.” Pembe şemsiyesini bir kaç kez yere vurup, tehdit edercesine Şerife’yi kovdu. Rıfkı Can kulak misafiri olduğu hakaret dolu bu konuşmanın ardından aylarca kendisine gelemedi. Sırtından hançerlenmiş, bedenindeki o turuncu çizgiler sanki kazınmış gibi hissetti. Ne vrrak, ne de graaak diye bağırdı. Kalbine küstü. “Sen misin kendini olur olmaz herkese kaptıran” deyip yüreğini hak ettiği şekilde payladı. Yalvar yakarmalarına kulaklarını tıkadı. Ön ayaklarını başının altına alıp, sırt üstü uzanmadı. Su birikintisine dadanan çocukların gelişlerini görmedi. Müzik dinlemedi. Dans etmedi. Piyano çalmadı. Doğum gününü kutlamadı. Başka su birikintilerine gezmelere gitmedi. Çok sevdiği halde bademli dondurma dâhi yemedi. Rakı içmedi. Partilere katılmadı. Hayata bütün kapılarını sıkıca kapadı. Telefonlara çıkmadı. Nargile içmedi. Herkesle selam ve sabahı kesti. Derisi kurudu, daha da inceldi. Gözlerinin altın rengi kayboldu. Derede yüzmedi. Zoraki avlandı. Bir deri bir kemik kalakaldı. Geçen zaman nihayet ilaç oldu. Kendisini yeniden toparladı. Dere kıyısındaki hayatına yeniden döndü.
           Olduğu yerde uzandı. Çok geçmeden arka ayağından dürtüldüğünü hissetti. Dönüp baktığında gözlerine inanamadı. Kalbi göğsünü yırtıp, yerinden fırlayacak gibi oldu. Ön sağ ayağını kalbine bastırıp, sakinleşmeye çalıştı. Billur elinde pembe şemsiyesini sapından işveli bir edayla dönderiyordu. Gözlerini, tedirginliği her halinden belli olan Rıfkı Can’a kırpıştırarak uzun uzun baktı. Dudağına defalarca buseler kondurdu. Rıfkı Can’a sıkıca sarıldı. Başını O’nun göğsüne yaslayıp, kalbinin ahenkli atışlarını dinledi. Her ikisi de mest oldular. Ardından Billur Hanım’ın ağzından art arda bal sözcükler döküldü.
           “Rıfkı Can senden çok özür diliyorum. Yanılmışım. Geçen zaman zarfında kalbime kulak verdim, sesini dinledim. Benim o an gösterdiğim kabalığı olmadı say, lütfen. Kapris yaptım. Cahillik işte. Kalbim senden yana, senin için attığını gördüm. Seni çok seviyorum. Artık sensiz yapamam. Seninle yaşlanmak en büyük emelim. Senden onlarca kızım ve oğlum olsun istiyorum. Birlikte büyütelim. Kuyruklarının kopmasına şahitlik yapıp, mutluluğumuza mutluluk katalım. Ama önce büyüklüğünü göster ve beni affet. Yalvarıyorum. Sensiz yaşayamam.”
           Rıfkı Can ayağının bir kez daha dürtüldüğü hissine kapıldı. Olduğu yerde uyuya kalmıştı. Gözlerini kırpıştırıp ayıldığında; Şukufe’nin patlak gözlerini bütün bedeninde gezdirdiğini gördü. İkircikli duygularla “nasip kısmet meselesi” deyip, zıplaya zıplaya Şukufe’nin ardından seğirtti.


Amsterdam, 21 Haziran 2017

1 Haziran 2017 Perşembe

EVA






EVA
   
    Ellili yaşları geride bırakmıştı. Ardında bıraktığı tatlı ve acı anılarla dolu onca yıla, güzelliğinden ödün vermeyen saman sarısı kıvrım kıvrım saçlı Eva'nın siyah ayakkabıları düz ökçeliydi. Sıkıca koluna girdiği kocası Gerard'ın bileğini kendisine doğru çekiştirdi ve sonrasında ellerini sıkıca birbirine kenetlediler. Ayaklarını hafiften sürüyerek yürüyen Eva, kocası ile el ele hastanedeki bekleme odasına girdiler. Aynı anda yüzlerinden atmakta bir hayli zorlandıkları ürperti ile diğer bekleyenlere selam vermeyi ihmal etmediler. Yan yana usulca oturdular. Oturdukları yerde de Gerard'ın elini sıcacık tutmaya devam etti.
    Her ikisinin de derin düşünceler içinde oldukları belli oluyordu. Eva başını eğip, tedirginliği belirgin bir şekilde beliren kocasının yüzüne hayranlıkla baktı. Kıvrımlı uzun sarı saçları omuzlarından aşağı, coşkun bir şelalenin suları gibi omuzlarından aşağı apansız döküldü. Gerard eşinin başını sevgi ve şefkatle hafifçe tutup, omuzuna koymasını istedi. Eva'nın boynu hiç direnmedi, kafası bir kuş tüyü olup, eğildi. Olabildiğince büyük bir güvenle kocasının omuzundaki sarsılmaz yerini buldu. Başını kocasının omuzuna değil de, adeta bin bir çiçekten oluşan bir gülistana koymuş gibiydi. Yüreğini tatlı ürpertilerle masmavi bir okyanusun sularına, fırtınasız, rüzgârsız, alabildiğine sakin bir havada, kafasından geçen onca düşünceyle birlikte özgürce bırakmış gibiydi.
    Ben Hollandalı Eva. Hollandalı olduğum söz gelimidir. Yüreğimden geçen; elbette dünyalı olduğumdur. Bugün tanrının bana bir lütfu olan sevgili Gerard'ım ile birlikte kendince öyküler uyarlamaya çalışan, Türkiyeli öykücünün tam karşısında oturuyoruz. Mahcup bakışlı öykücüye acıdım, içim kırıldı. İşi zordu. Yükü hayli ağırdı. Altından kalkabilecek mi, bilemiyorum. Gerard'ın elini bırakmadan karşımdaki utangaç adama baktım. Oysa benim derdim bana yeterdi. Dağlara anlatmaya kalksam kan ağlarlar, dile gelirler ve beni teselli etmeye çalışırlardı. Hoş bulunduğum bu Hollanda düzlüğünde de içimi aktarabileceğim herhangi bir dağ da yok zaten. Uzun uzun baktım acemi öykücüye. Bakışlarımla mesajlar saldım O'na. Yeter artık; annen Kör Zewe'yi, uçsuz bucaksız bir çölü aratmayan İç Anadolu bozkırını, meşhur köyün Camili'yi anlatmayı bir anlık bırak.  Yetiyorsa yüreğin beni anlat derim. Tavırlarım ve mesaj yüklü bakışlarımla çok belirgin bir hal almış olmalıyım ki, dudaklarında belli belirsiz hafif kıpırtılar oldu. Sonrasında yine aynı utangaç bir edayla, ikirciklice de olsa, isteğimi boyun büküp kabul etti.  Ben de bu zor anlatımda kendisine yardımcı olacağımı aynı dost bakışlarımla anlattım.
    Bizimkisi bir sevda. Gerard'ım benden iki yaş daha büyük. Komşu çocuklarıydık. Günümüzün büyük kısmı dışarıda birlikte oynayarak geçerdi. Zaman nasıl akıp gidiyor farkında değildik. Birlikte olmanın ilk anından itibaren, her ikimiz de birbirimizi büyülüyorduk. Anne ve babalarımız da iyi görüşürlerdi. O sıralar ben daha yedi, Gerard ise dokuz yaşındaydı. Daha o zamanlar birbirimizi saf çocuksu duygularla sevdik. Bugün gibi hatırlarım, o çocukluk yaşımızda, şu an olduğu gibi, aman tanrım elimi nasıl da sıkıca tutardı. Ah canım benim. Hayatım, hayatımın biricik anlamı. Yüreğimin biricik sahibi. Her yönü ile insan olan kocam benim.
    Mahallenin bütün sokaklarını el ele dolaşırdık. Gerard mahalledeki yaramaz çocuklara karşı benim önüme geçip, göğsünü nasıl da bir kahramanlık edası ile siper ederdi. Değişen bir şey olmadı. Şimdilerde artık büyümüş olan o yaramazların herhangi birinin zarar vereceğini görmeye görsün, yine o yıllardaki kararlılıkla göğsünü gere gere önüme geçer ve beni savunur. Devasa bir aşk bizimkisi. Elli yılı aşkın bir zamandır, daha doğrusu çocukluğumuzdan bu yana birlikteyiz. O benim ilkim oldu, ben de O'nun. Bizim için her geçen gün bayramdı. Sanırım her ikimiz de biraz deliydik. Karşılıklı var olan sevgi ve saygımız daimdi. Hızla geçen onca zaman, sevgimizden bir zerre olsun alıp götüremedi. Aşkımızı erozyona uğratmadık, çünkü dört bir yana kök salan sevgi ağaçları ektik. Onlar dallanıp budaklandı ve bizleri sevgi dolu yüreklerle ayakta tuttu. Meksika'lı ressam Frida Kahlo sevgilisi Diego'ya yazdığı bir mektupta; "Bir dağın içini, ancak başka bir dağ bilir." diye yazıyordu. Buna ne denir, ancak şapka çıkarılır. Bizim tutkumuzu da ancak bizim gibi bütün kalpleriyle sevenler bilir.
    Bütün hayatımız boyunca Amsterdam'da kanallar boyu yüzümüzde geniş gülümsemelerle, el ele dolaştık. Laleler arasında, onlara zerre kadar zarar vermeden saklambaç oynadık. Sokakta dolaşan kedileri sevdik. Yel değirmenlerinin merdivenlerini tırmandık, durmadan indik ve çıktık. Aşkımızın meyveleri oğullarımız, kızlarımız ve birbirinden güzel torunlarımız oldu. Torun sevgisi anlatılır gibi değil. İki oğlan bir de kız torunumuz var. Çocuklarımız geç evlendiler. Haliyle çoluk çocuk sahibi olmaları da gecikmeli oldu. Anlayacağınız torun sahibi olmamız biraz uzunca sürdü. Kız torunumuzun adını annesi Eva Maria koydu. Biz de böylesi bir gelenek olmadığı halde gözleri, ağzı, burnu ile bana çok benzediği için benim adımı da verdiler. Daha altı yaşında. Güzelliğini anlatmak mümkün değil. Boncuk boncuk-maviş maviş gözler. Tıpkı gökyüzü gibi. İnsanın kanatlanıp içlerinde uçası geliyor. Oğlanlar da öyle. Remko dokuz yaşında. Uzun sarı saçlarını parmakları ile tarıyor. Kızlara şimdiden olmadık kurlar yapıyor. Gerard dedesine çekmiş. O da çocuk yaşta aklımı başımdan almamış mıydı? Paul ise henüz dört yaşında. İşi gücü abisi Remko'yu taklit etmek. Remko onun en büyük idolü.
    Evimizde yankılanan şen şakrak kahkahalarımız hiç dinmedi. Kadehlerimiz hep tiz bir sesle çınladı. Her alaca karanlıkta mumlarımızın gökkuşağı alevlerinin titremesini ihmal etmedik. En güzel filmlere gittik. O güzelim aşk sahnelerinde kendimizi bulduk. Mutlu olduk. Hisli yüreklerimizi hep bir eyledik. Aralarına hiç bir zaman duvarlar örmedik. Bugüne değin evimde en az iki vazom hiç boş kalmadı. Gerard her defasında ilk kez bana çiçeklerle geliyormuş gibi aynı heyecan ve yüzünde beni büyüleyen, beni benden alıp götüren gülümsemesiyle kucağımı dünyanın en güzel renklerine bezeli çiçeklerle doldurdu. Çiçekleri yan tarafımda tutup, kollarına atıldım ve ilk kez öpüşüyormuş gibi uzun uzun dudaklarımız kenetlendi. Gülüşü güzel Gerard'ımın yüzünü her an güler kılmaya çalıştım. Her hareketini izledim. Gözlerinde saklambaç oynadım. Yüzümü ellerine bıraktım. Klasik ve caz konserlerinde en ön saflarda yer alıp, güzelim melodilerle ruhumuza ziyafet çektik. Trenler, arabalar, gemiler, uçaklar ve yürüyerek bütün dünyayı dolaştık. Deliler gibi seviştik. Terlerimiz, nefeslerimiz, ruhlarımız ve bedenlerimiz birbirine karıştı. Aynı güle burunlarımızı dayayıp, mis kokusunu içimize çektik.
    Artık durum çok daha farklı. Yukarıda anlatmaya çalıştığım güzelliklerin, mutluluğun ve huzurun sonuna geldik. Ben Gerard'ıma ihanet ediyorum. O'nu yapayalnız bırakıp gideceğim. İki haftadır bu hastanenin yolunu tutuyoruz. On beş gün önce geldiğimizde yapılan tetkikler sonucu, hastalığın bütün vücudumu sardığını hiç söyleme ikircikliği göstermeden, iletti doktor. Bütün bedenim, içim, kollarım, ayaklarım, ellerim, beynim,  kalbim durdu. Yüreğime doluşan huzmeler, yerini o an zifiri bir karanlığa bıraktılar. En fazla üç aylık bir zamanımın kaldığını, yapılacak tedavilerin bundan sonrasında bir yarar getirmeyeceğine inandıklarını anlattı. Ama yine de ellerinden geleni yapacaklarmış.
    Nasıl bir halde olduğumuzu daha fazla irdelemenin de benim hastalığım gibi pek bir faydası yok. Her şey bitti. Sona geldik. Gerard ile bir eylediğim yüreğimi alıp, gideceğim. Mumlar sönecek, çiçekler solacak, müzikler dinecek, şiirler susacaklar, kadehler çınlamayacaklar, sevişmelerimiz bitecek, gezilerimiz duracak, torunlarım cıvıldamayacaklar, öpücükler havada kalacak, kocamın gülümsemesi donacak, ellerim tutulmayacak, gözlerimin içine bakılmayacak. Bilinen yolun sonu görünüyor. Mutlu ve huzurlu olmasını yaralı yüreğimle istediğim büyük insanlık sağ olsun. Kalın sağlıcakla!

Amsterdam, 1 Haziran 2017

17 Nisan 2017 Pazartesi

HÜDHÜD






HÜDHÜD

         Saatler boyu inatla, yılmadan kanat çırpıyorum. Bitap düştüm. Kanatlarımın altı kan ter içinde kaldı. Ama biraz daha ilerleyip, en azından bir yerleşim yerine konmam daha iyi olacak. Havaların Afrika dışında da ısınması ile birlikte annem ve babamla birlikte adını ilk kez duyduğum, Anadolu’ya doğru uzun soluklu bir göçe çıktık. Onlar daha önceleri bu diyara gelmişlerdi. Benim ilk gelişim. Ben de büyüdüm ve artık denizleri, dağları ve ülkeleri aşıp yeni göçlere çıkacak kadar geliştim.
         Afrika’dan yola çıkıp, en nihayetinde Anadolu denilen toprakların semalarında kanat çırpıyoruz.  Bu toprakların güzelliğine ve muhteşem tabiatına bütün benliğimle vuruldum. Büyülendim. Ardımızda inanılmaz güzellikte güzel yerleşim yerlerini ardımızda bıraktık. Daha az ağaçlıklı geniş bir alanı alabildiğine kaplayan bu bozkıra gelmeden önce, ben şaşkınlıkla etrafımı seyre dalmıştım. Kendimden geçmiş bir halde kanat çırpmaya devam ederken, annem, babam, kardeşlerim ve akrabalarımın dahil olduğu büyük göç kafilesinden bıhaber ayrıldığımı fark ettim. Onları kayıp ettiğimi görünce minik yüreğimi büyük bir korku sardı. Yaklaşık iki gündür beyhude bir arayış içindeyim. Bu bölgede, büyük buğday ve arpa tarlalarının genişliğinin görünümü gözlerinizi yoracak bir büyüklükte. Saatlerce aynı manzaraya takılıp kaldım. Artık umudumu tamamen yitirdim. Büyük bir umutsuzluk içindeyim ve kendimi çok mutsuz hissediyorum. Bahtsız başımın çaresine bakmaktan başka seçeneğim kalmadı. Oldum olası üzerimden atamadığım dalgınlığım talihsiz başıma bunu da getirdi.
         Birazdan öyle veya böyle yeryüzüne iniş yapmak zorundayım. İndiğim zaman acaba kaç kişi benim bir Hüdhüd kuşu veya diğer adımla Çavuş kuşu olduğumu anlayacak. Böylesi bir bozkırda tanınıyor olabileceğimi hiç sanmıyorum.
         Annem, babam, kardeşlerim ve akrabalarım büyük bir üzüntüyle şimdi her yerde beni arıyorlardır. Ama sesimi duyuramam. “Hüd hüd” diye ötüp, onları çağıramam. Bu bozkıra kayıp olduğum iki gün içinde defalarca kondum. Fazla ağaçlıklı ve yeşil bir alan olmasa da bizim besinimiz olan böcek, karınca ve diğer omurgasız canlılar açısından zengin bir yer. Bu konuda herhangi bir şikayetim söz konusu değil.
         Şu an büyük bir köyün üzerinde zig zaglar çizerek uçuyorum. Benim gibi renkli bir kuşun bu bölgede yer alacağını sanmıyorum. Başımdaki renkli tepeliğim ve kanatlarımdaki çizgilerimle hayli gösterişliyim. Tam bir asker milleti olan Türkler kanatlarımdaki çizgilerimden dolayı beni “Çavuş Kuşu” veya “İbibik” olarak adlandırmışlar. Çavuşluk öylesi yüksek bir rütbe değil elbet. Asker olmayı hiç yeğlemem. Bunun yanı sıra “İbibik” adımı  içeren türküler de yok değil.
“Kara gözlüm efkarlanma gül gayri
İbibikler öter ötmez ordayım
Mektubunda diyorsun ki gel gayri
Vatan borcu biter bitmez ordayım”
Bana çıkardığım sesten dolayı “Hüdhüd Kuşu” diyenler de var. Bence bu kulağa daha hoş geliyor.
         Sanırım köydeki bu evin önüne insem iyi olacak. Evin bahçesinde birkaç tane ağaç da boy gösteriyor. Ağacın ve yeşilliğin olduğu yerde yiyecek bir şeyler de bulunur. Yere inmek üzere alçaldığımda köy yolunun yanı başındaki tabelada Büyükcamili adı yazılıydı. Şu an bahçesine konduğum ev köy yoluna çok yakın. Ev halkından kimseleri henüz göremedim. Hemen domates fidesinin altında kıvrılarak hareket eden bir solucan ve az ileride karınca yuvasından birkaç tanesiyle karnımı doyurdum.
         Gagamdaki son karıncayı da iştahla boğazımdan aşağı salıyordum ki, otuz metre kadar ileride bulunan evinden, hafif bir aksama ile bahçeye doğru gelen yaşlı bir kadının geldiğini gördüm. Yürüme esnasında dizlerinde duyduğu can alıcı ağrıyı kırışıklıkların sardığı yüzünde hissediliyordu. Bir gözünü de sürekli kısıyordu. Belli ki, o gözü çok iyi görmüyordu. Telaşla dibinde bulunduğum zerdali ağacının en yakın dalına kondum. Yaklaşmakta olan yaşlı kadın görkemli renklerle bezeli kanatlarımı anında fark etti. Çehresine büyük bir şaşkınlık ifadesi yayıldı. Bahçe kapısını aralayıp olduğu yerde durdu ve hayranlıkla alımlı renklerime bakmaya koyuldu. Belli ki bugüne değin benim türümde başka bir kuş görmemişti. Beni ürkütmemek için olacak usulca iki adım daha atıp, iğde ağacına yakın bir yerde toprağa oturdu. İğde ağacından buram buram kokular yayılıyordu. Gördüğüm kadar ile kadından zarar gelmeyeceği güvenini hemen edindim. Ben zerdali dalında, O iğde ağacına yakın toprakta oturduğu yerde karşılıklı uzun uzadıya bakıştık. Kemerli burnunun etrafında benekler var. Kör olduğunu tahmin ettiğim gözü diğerine kıyasla daha küçük gibi.
         Size kendimden yeterince söz edemedim. Kuş olarak, bu denli güzel olunca mütevazi olmanın da pek gereği yok. Kanatlarım ve kuyruğum olabildiğince alacalıdır. Bedenimin diğer bölümleri pembeye çalan açık kahve rengidir. Çok alımlı olan şah şaşalı tepeliğimin uçları ise siyahtır.
         Bir İran efsanesine göre bendeniz Hüdhüd kuşu zamanında çok güzel bir kadınmışım. Günlerden bir gün odamda yarı çıplak, belime kadar uzanan kömür karası saçlarımı tarayadururken, kayınbabam yanlışlıkla odama girince, utancımdan başımda tarağımla aniden bir kuşa dönüştüm. Kanatlanıp, açık pencereden gökyüzüne havalandım. Başımdaki süslü tepeliğim de, o gün uçma esnasında unuttuğum taraktır. İran'lılar bu nedenle beni "tarak başlı" anlamına gelen "Şaneser" diye adlandırırlar.
         Önemli bir özelliğim de yer altında kimselerin göremeyeceği su kitlelerini görmemdir. O nedenle Süleyman Peygamberin oluşturduğu orduda kılavuz olarak  ben de yer aldım.
         İnsanları kötü bakışlardan koruduğum gibi, yapılan büyüleri de anında bozarım. Benim resimlerim evlerde kötü cinlere, kem gözlere karşı duvarlara asılır. Rüyalarınızda beni görmeniz halinde sıkıntılarınızdan kurtulacağınız, suya kavuşacağınız, emniyette olacağınız ve misafirinizin geleceği anlamına gelir. En güzeli de sevgililerden haberler getiririm. Heyecanla atan yürekleri mümkün olduğu kadar rahatlatırım.
         Zorunlu olarak yerleşmeye karar verdiğim Büyükcamili Köyü’nde bir yerde ev sahibim sayılan, ayağı duyduğu ağrılardan dolayı aksayan ve bir gözü görmediğinden kendisine Kör Zewe adı verilen yaşlı teyzemle ilişkilerimizi oldukça geliştirdik. Zewe Teyzem gününün büyük bir kısmını bahçede benimle birlikte geçiriyor. Karşılıklı aşıklar gibi saatlerce bakışıyoruz. Zaman zaman bana içini döküyor. Yaşamın zorluklarını, özlemlerini, yapamadıklarını, keşkelerini, ayrılıklarını, savaşları, fakirliği, hastalıkları, sevgiyi, güzellikleri, umutları ve ne yazık ki, dünya insanlığının o kahreden kötü gidişatını anlatıyor. Ben de her ne zaman sohbete eşlik etmek için “hüd hüd” dememle birlikte, O başındaki eşarbını aralayıp, kır saçlarını karıştırıyor. O an yüzünde mutlu olduğuna dair bir esintinin yayıldığını hissediyorum. Haliyle bu hali beni de mutlu ediyor. Ailemden bihaber aylar geçeduruyor. Tek tesellim, tutanağım dünyalar tatlısı Zewe teyzem oldu. Karşılıklı birbirimizi çok seviyoruz. O’nun tabiatla iç içeliği, yakınlığı doğrusu görülmeye değer. Bütün insanlar tabiata bu denli yakınlık duyuyor olsa, yeryüzü daha yaşanılır bir gezegen olurdu. Tabiata ne denli yakın olunursa, bir o kadar da vicdanlı olunuyor kanaatindeyim.
         Zewe teyzemi bekliyordum. Sohbetini, güneşe yüzünü dönüşünü, dizlerini ovmasını, saçlarını güllü eşarbını aralayıp açmasını ve bana olan o içimi hoş eden, her şeyi unutturan bakışlarını özledim. Çok gecikmeden çıkageldi. Kendisini mutlulukla selamladım. Benim kaldıramayacağım taşların altında, benim için solucanlar aradı. Elindeki çubukla zerdali ağacının kovuğuna yaptığım yuvaya bıraktı. 
         Bugün de hayli dertleştik. Gün alaca bir karanlığa büründü. Kalkıp evine gitme vakti, beraberinde ayrılığı da getirdi. Ayağa kalktı. Eteğindeki tozları çırptı. Sonrasında, biçare halde bir şeyler arandığını gördüm. Anlaşılan evinin anahtarını düşürmüştü. O bahçede dört bir yana bakınırken, ben de telaşla aramaya koyuldum. Gözlerim iyidir. Ben ki, onlarca metre toprak altındaki suları dahi görürüm. Böyle olmasaydı zaten Süleyman Peygamber beni ordusunun kılavuzu olarak tayin etmezdi. Az ileride anahtarın biber fidelerinin arasında toprağa karıştığını gördüm. İki kanat çırpışı ile uçtum. Anahtarın bulunduğu yere toz kaldırmadan indim. “Hüd hüd – Orada… Orada” diye üst üste öttüm. Görseniz nasıl mutlu oldu. O anahtarını cebine koyarken, ben de sağ omuzuna usulca kondum. Uzun gagama ard arda çok tatlı bir öpücükler verdi. Ardından da büyük bir şefkat ve sevgiyle kanatlarımı sıvazladı. Minnet dolu gözlerle tekrar yuvama kanat çırpmamı yine hayranlıkla izledi. Annemi, babamı ve kardeşlerimi O'nunla tanıştırmayı ne çok isterdim. Ağrılar içinde aheste adımlarla evine doğru ayağını sürüyerek uzaklaştı. Bir de kendisinden bir kaç yaş büyük, ama çok daha dinç görünen kocası var. O bize hiç takılmıyor. Çocuklarının her biri bir yerdeler. Onları bir başlarına yapayalnız bırakmışlar. Ömürleri bol olsun, sağ olsunlar. Ah... Benim Büyükcamili Köyü’ndeki biricik Zewe teyzem.

Amsterdam, 17 Nisan 2017









5 Nisan 2017 Çarşamba

AŞK ZÜĞÜRDÜ




AŞK ZÜĞÜRDÜ

         Basık bir havanın hakim olduğu öğle sonrasında, kısa bir şekerleme yaptım. O nedenle, gecenin ilerleyen saatleri olduğu halde uykum iyiden iyiye kaçtı. Yatakta o yana-buyana dört dönmelerim de kâr etmedi. Soluğu zorunlu olarak şiş gözlerimle balkonda aldım. Yorgunum. Uykumun vefasız bir yar misali beni terk etmesinde, bunaltıcı yaz sıcağının da etkisi olsa gerek. Büyükcamili Köyü’ndeyim ve seksen dört yaşındayım. “Kör Zewe” olarak nam salan, okuduğunuz öykülerin de kahramanlarından biri olan, hayat arkadaşım kadar tanınmıyor olabilirim. Bir iki öykünün kahramanı olabilmeyi başarırsam, bakarsınız ben de en az O’nun kadar bir üne kavuşurum.
         Biz yaşlı insanların hayatlarının daha hızlı geçtiğine dair üzerimden atamadığım kalıcı bir intiba var bende. Yaşlıların avuçlarında sıkıca tutmayı beceremediği ve kanat çırpmalarıyla uçup giden değerleri, geçen her günle birlikte çoğalıyor. İnsan ömrü çok da uzun bir zaman birimi olarak görülmemeli. Aslında bir nevi kelebek ömrü. Lakin bugüne değin ne çok şey gördük, yaşadık ve şahit olduk. Şaşılası bir dünya. Yaşayageldiğimiz bu renklilik; doğup büyüdüğümüz coğrafyadan da kaynaklanıyor olabilir. Her anı olaylara gebe, daimi bir hareketlilik, bir adım ileri ve ne yazık ki çok geçmeden on adım geriye olan dönüşler çok yaşandı, yaşanıyor. Görünen o ki, daha çok yaşanacak da! Bu coğrafyaya biçilen kaftan da bu olsa gerek.
         Balkondayım. Bütün ışıkları söndürdüm. Adeta pusuya yatmış bir vaziyette pür dikkat Büyükcamili’yi dinliyorum. Oğlum uzun yıllar önce bana çok sevdiğini söylediği bir şairden bir şiir okumuştu. Şiirden çok anlamadığım halde, bu mısraları ben de çok sevmiştim. Malum, yaşlı hafızası, yanılmıyorsam şairin adı Orhan Veli’ydi. Şair yıllarca önce, dünya şehri güzel İstanbul’u dinleyip, duyduklarını şiirle dile getirmişti. Kıyaslamak gibi olmasın. Tesadüf bu ya, ben de şu an İç Anadolu’da küçük bir Kürt köyünü dinliyorum. Hatırladığım kadarı ile şair, devasa şehri gündüz vakti dinlemiş. Şair olmayan, sıradan bir köylü olan ben Heyderi Hecike de küçük bir köyü gecenin kırkında dinliyorum. Aradaki fark akıllara ziyan. Bir ayrıcalık daha var ki, dinleme esnasında O’nun gözleri kapalı, benim ise açık, şişkin ve yorgun. O kısacık şiirde pek çok olayı olabildiğince bütünüyle büyük bir ustalıkla anlatmış. O büyük şehir, bu şiiri hatırlamamla birlikte anında gözlerimin önünde canlanıyor.
         Camili'de gökyüzü gündüzleri mavinin bin bir tonu ile hergün yeniden boyanır. Şu an rengini seçmek mümkün değil. Gece vaktinde gökyüzü karanlık bir boşluk gibi. Bugün sanki dünyanın bütün yıldızları bu köyün semalarında buluşmak üzere üşüşmüşler. Her yıldız bir pırlanta parıltısında. Üst üste alt alta, iğne atsan gökyüzündeki boşluğa düşmez. Rastgele bir yıldıza saplanıp kalır. İnsanın “Ne var, ne oluyor, neden hepiniz elbirliği yapıp, bu göğe üşüştünüz?” diye sorası geliyor. Cevap alabilir miyim bilemiyorum.
         Galiba bir yerlerde küçük bir kavga başladı. Büyükçe bir yıldız, daha küçük olan, ama öne çıkmaya kalkışan yıldızı var gücü ile tekmeledi. Küçük yıldızcık gökyüzünde hızla kilometrelerce eğimli bir kavisle uzaklara kaydı. Tahminim dünyada bir yerlere düştü ve söndü. Kül oldu. Umarım birilerinin başına düşmemiştir.
         İstanbul’u dinleyip, anlatan şair başından aşkın sevdalar yaşamış. Doğrusu gıpta etmedim değil. Kıskanmadığım tek tarafı ömrünün kısalığı oldu. Biz de sevdik elbette. Ancak tek taraflı. Sevdamız kalbimizde hapis kaldı. Yüreğimizden dışarı salı verme cesaretini kendimizde bulamadık. Ama şair adeta bir bal arısı olup, çiçekten çiçeğe konmuş. Kimi kadından hayli memnun olduğu halde, nefret ettikleri de yok değil. Anlaşılan o ki, o kısacık otuz altı yıllık ömre pek çok sevgili sığdırmasını bilmiş.
         O'nun anlatımıyla; “Birincisi ilk göz ağrısı. İncecik dal gibi bir kız.” Bir tüccarla evlendiği için, yediği önünde-yemediği ardında, ne bulduysa yemiş. Haliyle "dal gibi kızdan" eser kalmadığı aşikar.
         İkincisi kendisinden yaşça çok büyük, Münevver abla. O’nu gülme krizlerine sokan, Münevver ablasına bugün dahi hatırladığında kendisini utandıran aşk mektupları yazmış şair. Azgın bir kadın çıkagelir sonrasında. Ardından güzeli- esmeri, caninin içi Nuri Nisa takip etmiş. Kibar bir kadın ve ardından da şairi küplere bindiren, kendisinin deyimi ile “O bokun soyu” dediği kadın hayatında yer alır. Sizin de bildiğiniz adamcağızın aşklarını size neden bir kez de ben sayarım ki? Bu da bir nevi “Aşkta züğürt olanın, çapkın olan birini diline dolaması mıdır?” dersiniz. Daha pek çok sevgiliyi hayatına kattıktan sonra, en çok bağlandığı, “eşit olsak, hür olsak diyen” sadece kadın değil, aynı zamanda "insan" olanla hayatını birleştirir. Bunun kim olduğunu da edebiyat tarihçisine havale eder.
         Benim aşk yelpazem hiç bu denli geniş olmadı. Bütün hayatımı ömrü uzun, canı sağ olsun Kör Zewe doldurdu. Aramızda öyle dişe dokunur büyüklükte pürüzler çıkmadı. Her daim özverili olmaya ve elimizden geldiğince birbirimize kol kanat germeye çalıştık. Zaten aklı başında bir birliktelik de bunu gerektirmez mi? Benim cephem de, edebiyatçı da olmadığımdan edebiyat ile ilintili veya ilintisiz herhangi bir tarihçinin araştıracağı her hangi bir durum yok. Her şey olabildiğince aleni.
         Şairin ölümü, ülkedeki hayat kalitesinin bir göstergesi. Belediyenin kazdığı bir çukura düşer ve otuz altı yaşında ölür. Çok hazin bir son. Bir şair için ölüm bu kadar ucuz olmamalıydı. Yazık! Yüreği insani duygularla dolu olan şair, maddi olarak varsıl değildir. Öldüğü zaman cebinde sadece 28 kuruş olduğu görülür.
         Köyün içlerinden köpek sesleri geliyor. Horoz, koyun, inek, ağlamaklı kedi ve insan sesleri dolduruyor kulaklarımı. Bir karmaşa hakim. Telaşlı yeni bir gün başladı. Okunan ezan bütün sesleri bastırıyor. Gökyüzünde birileri belirdi. Bütün yıldızları kucaklayıp, çuvallara doldurdu. Ağızlarını bürüdü ve sıkıca bağladı çuvalları. Ay gümüş bir tepsi gibi parlarken, O’nu da alıp, altın varaklı koca bir sandığa koydu. Kırk büyük kilitle üst üste kilitledi. Yıldızsız gökyüzü çıplak ve oldukça sade kaldı.
         Dört bir yandan kuş sesleri gelmeye başladı. Karşı mahallede bir traktörün patırtılı sesleri duyulur oldu. Bir araba manevra halinde hareket ederken, farlarıyla alaca karanlığı henüz üzerinden tamamıyla atamayan Büyükcamili’yi taradı. Karşı mahalledeki evlerin ardında geniş bir kızıllık belirdi. Kızıllıkla birlikte gün ışıdı, ısındı. Yeni bir gün çıkageldi. Allah elden ayaktan düşürmesin. Seksen dört yaşıma bir gün daha eklendi. 
         Komşumuz Topal Mehmet’in tamir atölyesinden günün ilk çekiç sesleri duyulur oldu. Ustalardan biri çekiçle vurmakta olduğu demiri daha sıkı tutması için çırağına çıkıştı. Çekiç sesleri daha sık ve yüksekten gelmeye devam etti. Demir tavında dövülüyordu. Amca oğlum Osman evinin demir kapısını gıcırtı ile açtı. İri yarı cüsseli bedeni ile tam ışımayan balkonunda silüet halinde göründü. Ama ben O’na gözükmesem iyi olur. Bakarsın konuşmaya tutar beni. Havamda değilim ve hiç uyuyamadığımı da O'na şimdi anlatmakta zorlanacağım. Daha sonra hal ve hatırını sormayı ihmal etmem. Osman kapısının menteşelerini de neden yağlamaz ki, her sabah aynı gıcırtıyla uyandırıyor bizi. Bu gıcık gürültüden kendisi hiç mi rahatsız olmuyor? İyisi mi bir ara kendisine hatırlatayım.
         Bahçenin kapı kısmında yüzlerce karınca sağ ve sol yanlarını dikkatlice kontrol edip, teker teker yer altındaki yuvalarından çıktılar. Güneşten gözleri kamaşmış olmalılar. Güzergahlarına doğru uzun bir konvoy oluşturdular. Bir kısım karınca dönüş yolunda görünmeye başladı. Ağızlarında kendileri kadar büyük birer buğday tanesiyle yavaş yavaş yer altındaki kilerlerine doğru indiler. Hayat alabildiğine güzel.
         Dünyada var olan her şey şaşılacak kadar iç içe ve birbiriyle görünmeyen üst üste kör düğümlerle bağlı. Dünya bir bütünlük içinde. İnsan yaşamının arıların varlığına bağlı olması bunun en iyi örneği. En güzeli de kalpler arasında var olan bağ. Neşet Ertaş’ın dediği gibi; “Kalpten kalbe bir yol vardır. Görülmez.” Kalpler arasında görülemeyen bu yollar ne denli çoğalırsa, dünyamıza da barış ve güzellik o yoğunlukta hakim olacaktır.
         Ben de ayaklanayım artık. Varıp abdest alayım. Vakti gelmişken sabah namazına durayım. Sonra da yatağıma döneyim. Bir iki saat uyuyabilirsem, bana yeter de, artar da. Dünya nasıl da baş döndüren bir hızla tur atıyor. Hayat hiç duraksamadan, dönen  bir fabrika bandı  gibi süreklilikle devam ediyor. Büyükcamili de bu gezegende edindiği mütevazi hacmi ile birlikte dönüyor. Bunca yıldır ilk kez doğup büyüdüğüm köyü dinlemeyi akıl ettim. İnsanlara, kuşlara, böceklere, karıncalara, arılara, kaplumbağalara, horozlara, kirpilere, kurtlara, eşeklere, ağaçlara ve bitkilere kulak verdim. Dünyanın seslerini ayrı ayrı can kulağıyla dinledim. Fırsat buldukça sizler de dinleyin derim. Büyükcamili ile birlikte kendimi de dinlemeyi ihmal etmedim. Dinliyorum ve her şeyi daha iyi anlıyorum.

Amsterdam, 5 Nisan 2017






   

KORKU

      KORKU   “Elimde değil Olric! Ne efendimiz? Elleri Olric elleri…”   Oğuz Atay - Tutunamayanlar   Fırtınalı bir denizin da...